Củ nén cùng họ với hành tỏi. Những nghiên cứu mới đây cho thấy, lá và củ nén chứa hợp chất có lưu huỳnh (tinh dầu) đặc biệt hơn hành tỏi là metylpen - tyldisulfid, pentylhydrodisulfid, nhiều silicium. Lá giàu tiền sinh tố A, sinh tố C, sinh tố nhóm B. Củ nén có tính kháng sinh, có tác dụng kiện vị, trợ tiêu hóa, sát trùng đường hô hấp, tiêu hóa, chống sình bụng, cảm cúm, ho, viêm họng. Nén cũng có tác dụng chống ung thư.
Đi đâu về mắc mưa thì ăn cháo nén giải cảm (giã 10 - 15 củ nén khô hoặc cả cây tươi cho vào tô cháo nóng để ăn) hoặc dùng 1 nắm củ nén khô hoặc cây tươi rửa sạch, giã vắt lấy nước ngậm, uống, sẽ có tác dụng ngừa cảm cúm, chữa ho, viêm họng, viêm amiđan. Khi đã bị cảm cúm, ho, viêm họng cũng dùng như trên nhưng dùng sớm thì hiệu quả hơn.
DS Bảo An
Cú nén giải cảm |
Cây nén, thuộc họ hành, còn được gọi là hành tăm, hành hoa. Lá nén nấu đường có tác dụng giải cảm tốt.
Người ta trồng nén vào tháng 6 âm lịch và ăn lá cho đến hết tháng 3. Còn lấy củ thì để vậy cho đến khi lá tàn và bới đất lấy củ. Lá nén cho vào canh cá, canh thịt bò, còn củ nén cũng sử dụng như vậy.
Trồng ném không cầu kỳ, nhưng đất thích hợp là đất gò đồi. Về mùa hè, nén đã già, chính là lúc mùa gió nam, nắng khắc nghiệt. Để chống lại sự khắc nghiệt hay bị cảm nắng, người ta thường ăn chè nén. Cách nấu cũng rất đơn giản: Lượng đường và nén sử dụng tùy theo số lượng người cần ăn. Củ nén được rửa sạch cho nước vào nấu sôi khoảng 30 phút là được. Sau đó, cho nửa bánh đường đen (chừng 4 lạng). Chặt nhỏ cho mau tan. Nhất thiết phải cho loại đường đen này vì đường trắng với nén không có tác dụng giải cảm.
Một chai rượu nén để sẵn trong nhà dùng dần, bất ngờ hay bị cảm nắng, chỉ ăn một chén rượu nén là giải cảm rất tốt. Cách làm cũng đơn giản: Mua độ 1 kg củ nén, chọn củ già rửa sạch rồi để cho khô nước sấy qua than củi sau đó đổ ra cái mẹt đặt giữa đất nhà (gọi là hạ thổ), khi nén đã nguội thì cho vào chai lọ, thẩu, đổ rượu trắng ngon vào ngâm chừng 3 tháng là dùng được. Đi đường gặp mưa, gặp nắng dễ bị cảm, khi về nhà chỉ cần uống một ly là có thể chống được cảm, mỏi mệt
Theo tài liệu cổ truyền, củ nén có vị cay, ngọt, tính ôn, vào 2 kinh can và thận. Có tác dụng bổ thận, làm ấm lưng gối, dùng làm thuốc chữa tiểu tiện nhiều lần, đái són, mộng tinh, bạch trọc. Những người âm hư hỏa vượng không được dùng. Ở khu vực miền Trung Tây Nguyên như Quảng Ngãi, Huế, Bình Định, Quảng Nam, Kon Tum rất thích dùng củ nén vì nó có công dụng dùng để giải cảm (chống say nắng, trúng nước), giải độc (ăn uống không tiêu, ngộ độc thức ăn). Đặc biệt người dân xứ Huế rất thích dùng củ nén nấu chung với cháo cá lóc vì nó có tác dụng như “bát cháo hành của Thị Nở). Ở Kon Tum, người ta thường luộc chín cá lóc, rồi vớt cá ra, (có người cầu kì hơn để cháo ngon hơn nên tẩm cá qua củ riềng, chanh, muối vắt nước qua giấy thấm, sau đó trộn bột nếp, đậu xanh cho cá khô cứng lại), sau đó mới bỏ gạo vào nấu cháo. Khi cháo gần chín thì người ta bỏ cá vào, rồi giã dập củ nén bỏ vào, rồi nêm thêm lá thì là. Lương y Nguyễn Tấn Hỷ - thị xã Kon Tum – tỉnh Kon Tum cho biết: “Đi khắp các vùng Bắc, Trung, Nam khí hậu thay đổi thường xuyên, dùng cháo này sẽ giải nhiệt hết toàn bộ, không bệnh đâu. Ăn một bát cháo nóng cá lóc, củ nén sẽ ấm tì, giải cảm, giải độc rất hiệu nghiệm. Đây là bài thuốc dân gian mà ông bà xưa để lại, nên dùng rất tốt”
|
Cách chữa ho có đờm từ quá quất (tắc)

Uống nước cốt từ quả quất (tắc), gừng và mật ong
là một cách để chữa ho có đờm
Chuẩn bị:
- 5 quả quất
- 1 miếng gừng
- 5 thìa canh mật ong
Cách chữa ho có đờm từ củ nén

Củ nén cũng là một vị thuốc để chữa ho có đờm
Những nghiên cứu mới đây cho thấy, lá và củ nén chứa hợp chất có lưu huỳnh (tinh dầu) đặc biệt hơn hành tỏi là metylpen - tyldisulfid, pentylhydrodisulfid, nhiều silicium. Lá giàu tiền sinh tố A, sinh tố C, sinh tố nhóm B. Củ nén có tính kháng sinh, có tác dụng kiện vị, trợ tiêu hóa, sát trùng đường hô hấp, tiêu hóa, chống sình bụng, cảm cúm, ho, viêm họng. Nén cũng có tác dụng chống ung thư.
Chuẩn bị :
- Mỗi lần khoảng 10 đến 15 củ nén
- Đường phèn
- Một bát rượu trắng
củ nén đã giã ra cho rượu vào xào nóng lên rịt vào dưới lòng bàn chân nơi huyệt Dũng Tuyền
Uống nhiều nước

Uống nhiều nước giúp cải thiện sức khỏe
Khi bị ho, uống nhiều nước sẽ giúp đờm đặc loãng ra và giúp người bệnh dễ thở hơn. Phương pháp này cũng có hiệu quả đối với cả người lớn và trẻ em. Đối với trẻ từ 10 kg trở lên cần uống 1-1,5 lít nước mỗi ngày. Ngoài ra, thói quen uống nhiều nước còn giúp người bệnh cải thiện sức khỏe và tống được những độc tố ra ngoài.
Tập thở bụng
Chỉ với 15 phút tập thở bụng mỗi ngày với những động tác đơn giản như hít sâu bằng mũi rồi thở ra từ từ bằng miệng, thời gian thở ra gấp đôi thời gian hít vào, chắc chắn, sẽ thấy dễ thở hơn vì lượng đờm ứ đọng sẽ “giải tán” bớt. Bí quyết trị liệu này có thể thực hiện cả khi ngồi hoặc đứng. Người bệnh phải thẳng lưng để lồng ngực nở ra rộng nhất, giúp sự trao đổi khí ở phổi diễn ra trọn vẹn. Khi nằm, đầu gối phải co gập lên để tăng quá trình hoạt động của cơ hoành.
Giữ gìn nhà cửa thông thoáng
Nhà cửa cần được vệ sinh sạch sẽ và đặt ở nơi có ánh sáng chiếu vào để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Lưu ý là người bệnh nên tránh khói thuốc lá và luồng gió lạnh từ quạt máy thổi vào người. Ngoài ra người bệnh cũng cần chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục đều đặn.
Sử dụng các thuốc làm loãng đờm
Để cắt đứt các cơn ho đờm, cần điều trị tận gốc, làm loãng đờm và tránh để tăng dịch tiết nhầy. Lưu ý không dùng các loại antihistamin vì sẽ làm đặc đờm và ho nhiều hơn. Những thuốc trị ho hiệu quả có thể là các thuốc long đờm hoặc thuốc tiêu nhày như Guaifenesin, Acetylcystein, Bromhexin, Carbocystein, Ambroxol... Thuốc này có thể phá hủy lớp chất nhày bảo vệ niêm mạc dạ dày do vậy cần thận trọng đối với bệnh nhân có tiền sử loét dạ dày. Một số thuốc đang có mặt trên thị trường hiện nay có tác dụng long đờm như: Flemex, Mucosolvan... trong đó Flemex được sử dụng cho ho có đờm. Trong Flemex có chứa thành phần làm long đờm (Carbocysteine), có tác dụng làm loãng, giảm độ nhầy dính giúp cho việc tống đờm dễ dàng. Flemex có 2 loại siro và dạng viên nén dùng được cho cả người lớn, trẻ nhỏ và người già. Với người lớn có thể dùng dạng viên, còn người già và trẻ nhỏ có thể sử dụng loại sirô.
Để hỗ trợ cho việc long đờm, khi nấu thức ăn nên nên cho thêm lá thìa là vào ăn cùng. Đờm sẽ long rất nhanh. Cũng có thể hấp quất với lá hẹ và mật ong cho người bệnh uống để tiêu đờm.
Những cách chữa ho có đờm trên sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin trong việcphòng và chữa căn bệnh này. Lưu ý đọc kỹ thông tin, liều dùng và đối tượng sử dụng. Chúc bạn và gia đình một mùa đông khỏe mạnh và ấm áp!
Linh Ji